Paul Manni (72)

Ter gelegenheid van het 700-jarig jubileum van het Dolhuys, waar Museum van de Geest | Haarlem gevestigd is, verzamelden we verhalen van voormalige bewoners en medewerkers in de online tentoonstelling Leven in het Dolhuys. Paul Manni (72) was van 1982 tot 1987 vertrouwenspersoon voor patiënten.

“Ik werkte als patiëntenvertrouwenspersoon (pvp) in het Provinciaal Ziekenhuis Santpoort, één van de eerste GGZ-instellingen met zo’n functie. Patiënten die zich onheus voelden behandeld, klopten bij mij aan. Soms liepen conflicten zodanig uit de hand, dat ze zich aan alle zorg onttrokken en wegliepen. Ik probeerde dan tijdelijk onderdak te regelen in het toenmalige crisiscentrum. Soms bracht ik jongeren persoonlijk achterop de fiets. Vooral op de jeugdafdeling kon het er heftig aan toe gaan. Spugen in het gezicht van verpleegkundigen, smijten met borden: voor alle partijen was het dan beter dat een cliënt tijdelijk ergens anders ging wonen. Soms moest ik bedelen om een plekkie in het crisiscentrum, maar meestal lukte het wel.

In de loop der jaren is er veel veranderd. In de jaren tachtig werden mensen ook wel opgenomen bij een betrekkelijk kleine crisis, een ‘geestelijk griepje’. Het crisiscentrum was een veilige plek voor iedereen die tijdelijk onderdak nodig had. Vanaf 1986 werd het crisiscentrum beheerd door psychiatrisch ziekenhuis Vogelenzang en golden er strengere regels. Cliënten hadden een verwijsbrief nodig om te worden opgenomen en ‘weglopers’ kwamen niet voor zo’n brief in aanmerking.

De functie van patiëntenvertrouwenspersoon (pvp) is inmiddels wettelijk verplicht in psychiatrische ziekenhuizen. Als vertrouwenspersoon vertaal je de woede van patiënten in begrijpelijke taal. Je gaat niet schelden of met borden gooien, je omschrijft de klacht van een patiënt tegenover zijn behandelaar. Ik weet uit ervaring dat niet alle hulpverleners hier op zaten te wachten, sommige bleven vijandig. Daarom ben ik blij met de wettelijk verplichting. Het is namelijk voor ons allemaal heel goed om te realiseren dat ook wij op een dag aan de andere kant van de streep kunnen staan: gekte is zo gek nog niet, het kan iedereen overkomen.”