Historie van het Dolhuys
Museum van de Geest | Haarlem is gevestigd in een uniek middeleeuws gebouw: het voormalige Leproos-, Pest- en Dolhuis. Duik in de historie van het Dolhuys, met meer dan 700 jaar zorggeschiedenis.
Ter gelegenheid van het 700-jarig jubileum van het Dolhuys, waar Museum van de Geest | Haarlem gevestigd is, verzamelden we verhalen van voormalige bewoners en medewerkers in de online tentoonstelling Leven in het Dolhuys. Hans de Bont (73) was van 1998 tot 2005 Voorzitter Raad van Bestuur van het Dolhuys.
āIn 1998 werd het toenmalige crisiscentrum gesloten en kwam dit pand leeg te staan. Direct ontstond het idee om hier een regionaal museum van de psychiatrie te openen. Het Dolhuys is het oudste psychiatrische complex in Nederland; het zou toch doodzonde zijn als hier een bank of vastgoedbedrijf in zou trekken! Bovendien speelde er in die tijd nog iets anders: patiĆ«nten verlieten de psychiatrische instellingen en gingen naar beschermde woonvormen in de stad. Dat was beter voor de integratie. Sommige instellingen moesten sluiten en wilden van hun spullen af. Ik vond het doodzonde als alles op de vuilnisbelt zou belanden.
Ik ben toen naar de gemeente Haarlem gegaan, lanceerde het idee voor een museum en mocht het pand huren. Samen met vier GGZ-instellingen moesten we voor tien jaar financieel garant staan. Dat was GGZ Noord-Holland-Noord, waar ik toen zelf directeur was, GGZ inGeest, Arkin en Parnassia Groep, de zogeheten vier Founding Fathers, die tot op de dag van vandaag het Dolhuys financieel ondersteunen.
Ik had geen flauw idee hoe je een museum moest inrichten, ik was behoorlijk naĆÆef. Je zet oude troep naast elkaar op een rij, mensen lopen er langs en vinden het mooi. Dat was mijn beeld. Gelukkig konden we het ervaren vormgevingsbureau Kossmann.dejong inschakelen om er een echt museum van te maken. En met succes. Het bureau kreeg een prijs voor de inrichting en ontwerp.
Direct na opening liep het storm, er kwamen vooral ook veel medewerkers en cliĆ«nten uit de GGZ. Massaal gingen ze naar de ātest jezelf-ruimteā en de dolcellen. Vooral de donkere cel met de dichte deur, was voor sommige mensen wel heftig. Ik ben er heel erg trots op dat we er samen in zijn geslaagd om een museum neer te zetten waarin we het publiek informeren over afwijkend gedrag in het verleden, heden en in de toekomst. Dit is een monument van onschatbare waarde.ā