Als de wereld chaotisch en ongrijpbaar is – zoals tijdens een pandemie – proberen wij als mensen grip te krijgen op de werkelijkheid door deze te reduceren tot een reeks overzichtelijke lijnen en getallen. De tentoonstelling 31553580 (obsessie) voor nummers & schema’s in Museum van de Geest | Outsider Art toont een verlangen naar structuur en logica in de chaotische wereld van ieder mens.
Voor deze tentoonstelling op onze locatie in Amsterdam slaan kunstenaar Jan Hoek en curator Hanne Hagenaars voor het eerst de handen ineen, samen met tentoonstellingsontwerper Tariq Heijboer. Kunstwerken van Doerte Weber, Eiko Ishizawa, George Widener en Lionel Plak brengen rust voor de geest. Iets wat ons allemaal verbindt.
Pernille La Lau van Koffietijd ging langs bij Museum van de Geest | Outsider Art om de tentoonstelling ‘31553580 (obsessie) voor nummers & schema’s’ te bekijken met curator Hanne Hagenaars.
Museum van de Geest in Amsterdam als één groot schema
De tentoonstelling is één gestructureerd geheel, waar je kunt ontsnappen aan de chaotische wereld daarbuiten. Je stapt in een enorm schema waar de werken worden getoond in één groot ordelijk rasterpatroon. De handgeschreven tentoonstellingsteksten van de curatoren verbinden de werken logisch aan elkaar.
De gezamenlijke fascinatie voor getallen en schema’s inspireerden gastcuratoren Hanne Hagenaars en Jan Hoek (moeder en zoon), om in het verleden een themanummer te maken voor kunstmagazine Mister Motley.
Veel kunstenaars (met outsider art als koploper) gebruiken de strategie van orde scheppen, systemen bedenken en categoriseren. Want ook zonder een pandemie is voor veel mensen de wereld al zo overweldigend, dat het tot orde en abstractie teruggebracht moest worden. Dit resulteerde in vele oeuvres met een stroom die niet te stoppen is en alsmaar uitdijende schema’s.
Ook kunstenaars uit het reguliere circuit maken de meest waanzinnige schema’s. De neiging om chaos te vangen in schema’s is er één van iedereen. Van kunstenaars tot managers met faalangst en huisvaders met een midlifecrisis. Met de tentoonstelling 31553580 (obsessie) voor nummers & schema’s laten zij de gescheiden wereld van ‘insider’ en ‘outsider’ art én dat van alle mensen versmelten.
Interactieve tentoonstelling
Als bezoeker wordt je actief betrokken bij deze tentoonstelling: jij kunt namelijk zo lang de tentoonstelling duurt (of wanneer de gang helemaal gevuld is) bijzondere lijstjes of schema’s inzenden. Denk hierbij aan pagina’s in je agenda, grappige boodschappenlijstjes, ingewikkelde tijdschema’s of juist hele simpele dagboeknotities. Inzendingen kunnen naar info@museumvandegeest.nl o.v.v. ‘Numbers’. Curatoren Hanne en Jan kiezen maken uiteindelijk de keuze of jouw inzending daadwerkelijk een plek zal krijgen.
Hanne Hagenaars hield in 2010 bijvoorbeeld een dagboek bij op een Rolodex:
Over Jan Hoek
Jan Hoek (1984) is kunstenaar, schrijver en oprichter van Outsiderland. In zijn werk voelt hij zich aangetrokken tot de schoonheid van buitenstaanders wereldwijd. Door samen te werken met mensen die over het hoofd worden gezien, wordt een nieuw beeld gecreëerd.
Zo fotografeerde Hoek filmsterren als motortaxi-rijders uit Nairobi of een Amsterdamse ex-heroïne verslaafde die er altijd van gedroomd heeft een supermodel te zijn. Hij creëerde psychedelische magazines over de (seks)toeristische hoofdstad van de wereld Pattaya en maakte een serie over de Maasai, die zich niet identificeren met het stereotype beeld. In het universum van Hoek zijn de ‘normale’ mensen de vreemdelingen en de buitenstaanders de heersers van deze planeet.
Het werk van Jan Hoek is onder andere te zien in Foam (Amsterdam), Unseen Festival (Amsterdam), Photoville (New York), Fomu (Antwerpen) en Lagos Photo (Lagos).
Over Hanne Hagenaars
Curator van de tentoonstelling Hanne Hagenaars is pionier in de wereld van kunst. Ze was initiatiefnemer van het tijdschrift The Dummy Speaks, een associatief en visueel tijdschrift voor jongeren over beeldende kunst, dat ze ook samen met jongeren maakte.
‘Mister Motley knoopt kunst en leven aan elkaar’ is het motto van het tijdschrift dat Hagenaars in 2004 bedacht en waarvan ze negen jaar lang hoofdredacteur was. Het magazine richt zich op een breed en divers publiek door te werken vanuit thema’s als empathie, taal of idealisme.
In 2006 publiceerde ze haar eigen boek: Geen wolk, hoe kunst mijn leven redde. Het motto van Motley verwoordt ook haar persoonlijke missie in de kunst; steeds zoekt ze naar inventieve manieren om de hedendaagse kunst bij een divers publiek te brengen, vanuit het rotsvaste vertrouwen in de kracht van kunst.
Ook schrijft Hagenaars essays, maakt tentoonstellingen, werkt als curator van het Studium Generale van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) en gaf jarenlang les aan diverse academies. Hagenaars werkt nu aan een nieuw boek over kunstwerken die iemand gedenken. Het zal gaan over gemis, verlies, rouw en rituelen.
Over Tariq Heijboer
Tariq Heijboer is grafisch ontwerper uit Amsterdam met een fascinatie voor systemen, collecties en classificaties. Hij richt zich graag op typografische, gedrukte en site-specifieke projecten, zoals boeken, tentoonstellingen, bewegwijzeringsystemen, lettertypen en visuele identiteiten. Heijboer experimenteert graag en probeert ruimte te laten voor toeval. Hij studeerde aan de Gerrit Rietveld Academie en het Pratt Instituut in New York City.
De afgelopen tijd werkte Tariq Heijboer samen met diverse personen en instellingen, zoals Stedelijk Museum Amsterdam, Museum de Lakenhal, Museum Kranenburgh, V-A-C Foundation, PLP Architecture, Welcome Stranger, Koninklijke Bibliotheek, Eenwerk, Superflus en Studio Claudy Jongstra. Het werk van Heijboer is daarnaast geselecteerd voor The Best Dutch Book Design en Schönsten Bücher Aus Aller Welt.
Deelnemende kunstenaars
31553580 (obsessie) voor nummers & schema’s bevat werken van o.a. de volgende kunsternaars: Alex Naber, Angel Lartigue, Annesas Appel, Ardian Ramadanovic, De Gasten, Daphne Agten, Doerte Weber, Eiko Ishizawa, Elisa Pinto, Emma Wiersma, Frédéric Bruly Bouabré, George Korsmit en Saskia Janssen, Frédéric Bruly Bouabré, George Widener, Georgina Starr, Gijs Assmann, Jan Hoek, Job Koelewijn, Kenny Callens, Kiki Smith, Lien Anckaert, Laura Body, Lionel Plak, Lizzie van Itallie, Lubos Plny, Marit Westerhuis, Melvin Way, Michiel de Jaeger, Pieke Werner, Renske de Greef, Rainbow Soulclub (Mimosa Govert Visser en AMP (Parry Person), Ruben Armando (La pureza del Arte), Ruth van Beek, Shane Drinkwater, Simon Evans, Tobias Tebbe, Toon Teeken & Océane Teeken en Zdenek Kosek.
Over Museum van de Geest | Outsider Art
Museum van de Geest is gefascineerd door het kunstwerk tussen je oren. Want niets is zo divers, uniek, krachtig en tegelijkertijd zo kwetsbaar als de menselijke geest. Museum van de Geest | Outsider Art in Amsterdam is het enige museum in Nederland met een grootschalige (internationale) outsider art collectie. Dat is een kunstvorm gemaakt door mensen die worden gezien als ‘outsiders’ van de kunstwereld en vaak ook van de maatschappij. Via het werk dat ze maken tonen ze hun binnenwereld, zonder bezig te zijn met wat de buitenwereld daarvan vindt.
Museum van de Geest | Outsider Art is gevestigd aan Amstel 51, in het kunstpaleis waar zich ook het Amsterdam Museum en de Hermitage Amsterdam bevinden.
Credits fotografie: Janiek Dam