Het Dolhuys presenteert op 17 november de tentoonstelling ‘De bruid van Leopold’, in de schaduw van een ziekte. Duizenden mensen in Nederland hebben een familielid of dierbare die last heeft van psychische problemen. Deze ‘naasten’ moeten veel van zichzelf opzij zetten. In de tentoonstelling ‘De Bruid van Leopold’ staan ZIJ centraal. Een gesprek met Carine Brinkman, programmeur van Het Dolhuys. ,,Ik hoop dat er meer aandacht komt voor mensen die in de schaduw leven van een ziekte.”
Wat krijgt de bezoeker te zien op de tentoonstelling?
,,De bezoeker komt in aanraking met het leven van Mieke Hazelzet. Haar levensverhaal zou je zowel fascinerend als tragisch kunnen noemen. Mieke was naast echtgenote, moeder van vijf kinderen en kunstenaar, een dame met een manisch depressieve stoornis. Zij was een kleurrijke, dominante persoonlijkheid die voor een groot deel van de tijd in een eigen wereld leefde. Zij was ervan overtuigd dat zij behoorde tot Koninklijke kringen, ze gedroeg zich als een ‘royal lady’. In feite bepaalde zij vrijwel alles, de omgeving moest zich aanpassen. Zij is echter niet de hoofdpersoon in deze tentoonstelling. Dat is haar zoon Huub. Hij vertelt hoe het was om in deze situatie op te groeien, zijn verhaal staat symbool voor duizenden andere naasten die opgroeien met een familielid of dierbare met psychische problemen. Hoe is het om in de schaduw van een ziekte te leven?’’
Wie is de bruid van Leopold?
,,Dat is Mieke. Zij had een fascinatie voor Leopold, de voormalige koning van België. Een sterke man, hij vertegenwoordigde ‘hoop’. Haar eigen man – inmiddels overleden – was 17 jaar ouder; hij was haar leraar op de kunstacademie en een soort goeroe in de ogen van Mieke. Zelf was ze het zwarte schaap van haar familie, ze groeide op met een enorm minderwaardigheidcomplex. Daarbij heeft ze haar hele leven grote problemen gekend met haar grote postuur.’’
Wat betekende kunst voor Mieke?
,,Ze schilderde veel bloemen, zelfportretten, poppen en heel veel viooltjes. Wel 600 tekeningen! Volgens haar zoon Huub hoorde dat bij haar zoektocht: door iedere viooltje apart te tekenen probeerde zij het karakter van die bloem te achterhalen. Verder was Mieke een verwoed verzamelaar. Het hele huis was ‘volgestouwd’: overal lagen bloemen, poppen, schelpen, vaasjes. Je kon je letterlijk bijna niet meer bewegen door het huis.’’
Hoe is het afgelopen met Mieke?
,,Na de dood van haar man ging het snel bergafwaarts. Zij focuste zich nog meer op haar gedroomde man Leopold, schreef hem ettelijke brieven.
Op een goede dag bestelde ze een enorm buffet, in afwachting op de komst van Leopold. Met een prachtig gedekte tafel wachtte ze op zijn komst, maar hij kwam natuurlijk niet. Vanaf dat moment ging het echt slecht met haar. Ze sloot zich op in haar huis; drie maanden later stierf ze.’’
Wat betekent deze tentoonstelling voor de naasten van mensen met psychische problemen?
,,In de zaal wordt een plek gecreëerd waar bezoekers hun eigen verhaal kwijt kunnen. ‘Met de bruid van Leopold’ hoop ik te bereiken dat er meer aandacht komt voor mensen die in de schaduw leven van een ziekte. Zoals Huub vertelde: De enige manier om contact te hebben met mijn moeder was zwijgen en luisteren naar haar. Een dialoog was onmogelijk. Maar ik ben er altijd voor haar, hoe dan ook.’’
‘De bruid van Leopold’, in de schaduw van een ziekte, te zien van 17 november 2011 t/m 22 januari 2012, museum Het Dolhuys.
Deze tentoonstelling is financieel mogelijk gemaakt door het Fonds Psychische Gezondheid in Amersfoort.
